အစြန္းတရား ႏွစ္ပါး

ၾကာေတာ့ၾကာခ့ဲပါၿပီ။ တစ္ခါက ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ကို ေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္
ေရးပို႔ဖူးပါတယ္။ တစ္ပုဒ္ကိုေတာ့ ဂ်ာနယ္မွာ ထည့္သုံးပါတယ္။
ေနာက္တစ္ပုဒ္ကိုေတာ့ စကားအသုံးအႏႈန္းေတြ ျပင္ေပးဖို႔ ေျပာလာပါတယ္။ ဒီလို
ျပင္ေပးဖို႔ ေျပာလာတ့ဲ ေဆာင္းပါးကေတာ့ ကိုယ္ေဒါသျဖစ္ျဖစ္နဲ႔
ဆရာႀကီးတစ္ေယာက္ကို ေ၀ဖန္တိုက္ခိုက္ထားတ့ဲ ေဆာင္းပါးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ္ၾကည္ညိဳေလးစားေနတ့ဲ ဆရာႀကီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ စာေပကို အဲဒီဆရာႀကီးက
လြန္လြန္က်ဴးက်ဴး ေ၀ဖန္ပါတယ္။

ဒီေ၀ဖန္ခ်က္ကို ဖတ္ရေတာ့ ေ၀ဖန္တ့ဲ ဆရာႀကီးအေပၚမွာ ကိုယ္က ေဒါသထြက္ပါတယ္။
ေဒါသျဖစ္ေနတုန္း ေကာက္ေရးလိုက္တာဆိုေတာ့ စကားလုံးအသုံးအႏႈန္းေတြက
ဘယ္လိုလုပ္ ေျပေျပျပစ္ျပစ္ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလဲ။
ဂ်ာနယ္တိုက္က စကားအသုံးအႏႈန္းေတြ ျပင္ေပးဖို႔ ေျပာလာေတာ့မွ
ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အျပစ္တင္မိပါတယ္။ "ငါဟာ ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးျဖစ္လ်က္နဲ႔
ကိုယ့္ေဒါသ ကိုယ္မထိန္းႏိုင္တ့ဲအျပင္ ေဒါသခိုင္းတ့ဲအတိုင္း
ကာယကံေျမာက္သြားပါေပါ့လား။ ေတာ္ၿပီ၊ ေနာက္ကို ေဒါသ ျဖစ္ရင္
စာမေရးေတာ့ဘူး" လုိ႔ စိတ္ထဲမွာ ေနာင္တတရားနဲ႔
ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္မိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီလို ျဖစ္ရတာဟာ ခ်စ္ျခင္း
မုန္းျခင္း၊ ေက်နပ္ျခင္း မေက်နပ္ျခင္း ဆိုတ့ဲ အစြန္းႏွစ္ဖက္ကို
နင္းမိတ့ဲအတြက္ေၾကာင့္ပါ။ ကိုယ္ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူ
ကိုယ္ၾကည္ညိဳေလးစားသူအေပၚမွာ ခ်ီးမြမ္းခန္းဖြင့္ရင္ အူျမဴးသေလာက္
အျပစ္ေျပာရင္ ေ၀ဖန္က့ဲရဲ႕ရင္ သည္းခံႏိုင္စြမ္း ကင္းမ့ဲေနတတ္တ့ဲ
စိတ္အေျခအေနမ်ိဳးကို ျမတ္ဗုဒၶက အလိုမ႐ွိပါဘူး။ ကိုယ္
ေလးစားၾကည္ညိဳသူေတြအေပၚမွာ အျခားတဖက္က ခ်ီးမြမ္းမႈ က့ဲရဲ႕အျပစ္တင္မႈေတြ
ျပဳလာတ့ဲအခါမ်ိဳးမွာ ထား႐ွိရမယ့္ စိတ္သေဘာထားကို ျမတ္ဗုဒၶက ဒီလို
ေဟာခ့ဲပါတယ္။

"ရဟန္းတို႔ သူတစ္ပါးတို႔သည္ ငါ၏ အျပစ္ကိုျဖစ္ေစ တရား၏ အျပစ္ကိုျဖစ္ေစ
သံဃာ၏ အျပစ္ကို ျဖစ္ေစ ေျပာၾကလွ်င္ ထုိ (ေျပာၾကရာ) ၌ သင္တို႔သည္
ရန္ၿငိဳးထားျခင္း ႏွလုံးမသာျခင္း စိတ္မေက်ခ်မ္းျခင္း မျဖစ္ေစသင့့္။"
'Monks, if anyone should speak in disparagement of me, of the Dhamma
or of the Sangha, you should not be angry, resentful or upset on that
account.'

"ရဟန္းတို႔ သူတစ္ပါးတို႔သည္ ငါ၏ အျပစ္ကိုျဖစ္ေစ တရား၏ အျပစ္ကိုျဖစ္ေစ
သံဃာ၏ အျပစ္ကို ျဖစ္ေစ ေျပာၾကရာ၌ သင္တို႔သည္ အမ်က္ထြက္ၾကလွ်င္
ႏွလုံးမသာၾကလွ်င္ သင္တို႔အားသာလွ်င္ အႏၲရာယ္ ျဖစ္ရာ၏။"
'If you were to be angry or displeased at disparagement, that would
only be a hindrance to you.'

"ရဟန္းတို႔ သူတစ္ပါးတို႔သည္ ငါ၏ အျပစ္ကိုျဖစ္ေစ တရား၏ အျပစ္ကိုျဖစ္ေစ
သံဃာ၏ အျပစ္ကို ျဖစ္ေစ ေျပာၾကရာ၌ သင္တို႔သည္ အမ်က္ထြက္ၾကလွ်င္
ႏွလုံးမသာၾကလွ်င္ သင္တို႔သည္ သူတစ္ပါးတို႔၏ စကားေကာင္း စကားဆိုးကို
သိႏိုင္ၾကပါမည္ေလာ။"
'For if others disparage me, the Dhamma or the Sangha, and you are
angry or displeased, can you recognise whether what they say is right
or not?'

"မသိႏိုင္ၾကပါ အသွ်င္ဘုရား"
'No, Lord.'

"ရဟန္းတို႔ သူတစ္ပါးတို႔သည္ ငါ၏ အျပစ္ကိုျဖစ္ေစ တရား၏ အျပစ္ကိုျဖစ္ေစ
သံဃာ၏ အျပစ္ကို ျဖစ္ေစ ေျပာၾကရာ၌ "ဤစကားသည္ ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း မဟုတ္၊
ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း မမွန္၊ စင္စစ္အားျဖင့္ ဤအျပစ္သည္ ငါတို႔၌
ထင္႐ွားမ႐ွိ" ဟု မဟုတ္သည္ကို မဟုတ္သည့္အတိုင္း သင္တို႔ ေျဖ႐ွင္းရမည္။"
'If others disparage me, the Dhamma or the Sangha, then you must
explain what is incorrect as being incorrect saying: " that is
incorrect, that is false, that is not our way, that is not found among
us."

"ရဟန္းတို႔ သူတစ္ပါးတို႔သည္ ငါ၏ဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ တရား၏ဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ
သံဃာ၏ဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ ေျပာၾကလွ်င္ ထုိ (ေျပာၾကရာ)၌ သင္တို႔သည္ ႏွစ္သက္ျခင္း
၀မ္းသာျခင္း စိတ္တက္ၾကြျခင္း မျဖစ္ေစသင့္။"
'But, monks, if others should speak in praise of me, of the Dhamma or
the Sangha, you should not on that account be pleased, happy or
elated.'

"ရဟန္းတို႔ သူတစ္ပါးတို႔သည္ ငါ၏ဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ တရား၏ဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ
သံဃာ၏ဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ ေျပာၾကရာ၌ သင္တို႔သည္ ႏွစ္သက္ၾကလွ်င္ ၀မ္းသာၾကလွ်င္
စိတ္တက္ၾကြၾကလွ်င္ သင္တုိ႔အားသာလွ်င္ အႏၲရာယ္ျဖစ္ရာ၏။"
'If you were to be pleased, happy of elated at such praise, that would
only a hindrance to you.'

"ရဟန္းတို႔ သူတစ္ပါးတို႔သည္ ငါ၏ဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ တရား၏ဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ
သံဃာ၏ဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ ေျပာၾကရာ၌ "ဤစကားသည္ ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း ဟုတ္ေပ၏၊
ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း မွန္ေပ၏၊ စင္စစ္အားျဖင့္ ဤဂုဏ္သည္ ငါတုိ႔၌
ထင္႐ွား႐ွိေပ၏" ဟု ဟုတ္မွန္သည္ကို ဟုတ္မွန္သည့္အတိုင္း သင္တုိ႔
၀န္ခံရမည္။"
If others praise me, the Dhamma or the Sangha, you should acknowledge
the the truth of what is true, saying: "That is correct, that is
right, that is our way, that is found among us."

အထက္က ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ စကားေတာ္ေတြကို ဆင္ျခင္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအားလုံးက အျမတ္ဆုံးကိုးကြယ္ရာအျဖစ္နဲ႔
ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ၾကတ့ဲ ဗုဒၶ႐ွင္ေတာ္ျမတ္ကိုေတာင္မွ မလိုလားသူေတြက ေ၀ဖန္ၾက၊
အျပစ္ေျပာၾကတ့ဲအခါမ်ိဳးမွာ ေဒါသမထြက္ဖို႔ စိတ္မဆိုးဖုိ႔
ေ၀ဖန္ခ်က္အေပၚမွာသာ မဟုတ္ရင္ မဟုတ္တ့ဲအေၾကာင္း ျပန္လည္ ႐ွင္းလင္းဖို႔
ညႊန္ျပခ့ဲတာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်ီးမြမ္းလာတ့ဲ အခါမွာလည္း
ဘ၀င္ေလဟပ္တာမ်ိဳး မျဖစ္ပဲ ခ်ီးမြမ္းခ်က္အေပၚမွာသာ ဟုတ္မွန္ရင္
ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ၀န္ခံေျပာၾကားဖို႔ ညႊန္ျပခ့ဲပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕
စကားေတာ္ေတြထဲမွာ ကိုယ္ေလးစားၾကည္ညိဳသူအေပၚမွာ အျခားတစ္ဖက္က ေ၀ဖန္လာလို႔
ကိုယ္က စိတ္ဆိုးမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္၊ ခ်ီးမြမ္းလာလို႔ ဘ၀င္ေလဟပ္သြားမယ္ ဆိုရင္
ဒီႏွစ္ခုလုံးဟာ အႏၲရာယ္ပဲ ဆိုတ့ဲ ညႊန္ျပခ်က္ဟာ အလြန္ကို အေရးပါပါတယ္။

ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕လမ္းစဥ္ဟာ အမ်ားသိထားၿပီးျဖစ္တ့ဲအတိုင္း ရာဂအစြန္း၊
ေဒါသအစြန္းဆိုတ့ဲ အစြန္းႏွစ္ဖက္ကို ေ႐ွာင္ၿပီး က်င့္သုံးရတ့ဲ
မဇၥ်ိမပဋိပဒါလမ္းစဥ္ (The Middle Way) ျဖစ္ပါတယ္။
တရားဘာ၀နာအားထုတ္ၾကတ့ဲအခါမ်ိဳးမွာေတာင္မွ ဒီအစြန္းႏွစ္ခုကို သတိထားၿပီး
ေ႐ွာင္ရပါတယ္။ တရားထိုင္လို႔ ေကာင္းလိုက္တာ ဆိုတ့ဲ သိမ္ေမြ႕လြန္းတ့ဲ
ရာဂအစြန္းေရာ မခံမရပ္ႏိုင္ေအာင္ နာက်င္ကိုက္ခဲလာတ့ဲအတြက္ စိတ္ထဲမွာ
ျဖစ္ေပၚလာတ့ဲ ေဒါသအစြန္းကိုေရာ သတိထားၿပီး ဖယ္႐ွားေပးရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့
ဒီအစြန္းႏွစ္ပါးလုံးဟာ ကိုယ္သြားမယ့္လမ္းေၾကာင္းအတြက္ အတားအဆီးေတြ၊
အႏၲရာယ္ (Hindrance) ေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶက စိတ္ဆိုးျခင္း
ဘ၀င္ေလဟပ္ျခင္း ဆိုတ့ဲ အစြန္းေတြကို မနင္းမိဖို႔ သတိေပးေနတာပါ။

ျမတ္ဗုဒၶ သတိေပးထားတ့ဲ အစြန္းတရားႏွစ္ပါးဟာ ကိုယ္တို႔ေတြရဲ႕ လူမႈဘ၀ထဲမွာ
ေန႔စဥ္ေတြ႕ေနရတာ ျဖစ္လို႔ သတိထားၿပီး ေ႐ွာင္႐ွားႏိုင္မယ္ဆိုရင္
ကိုယ္သႏၲာန္မွာ အေလ့အက်င့္ေကာင္းတစ္ခုကို ထူေထာင္ေပးေနသလိုပါဘဲ။
အြန္လိုင္းမွာ စာဖတ္ေနတ့ဲသူေတြကို ဥပမာအေနနဲ႔ စဥ္းစားၾကည့္ပါမယ္။
ကိုယ္အပါအ၀င္ စာဖတ္ေနသူအားလုံးဟာ သတင္းပဲဖတ္ဖတ္၊ ေဆာင္းပါးပဲ ဖတ္ဖတ္
ဘယ္လိုအေၾကာင္းအရာမ်ိဳးကို ဖတ္သည္ ျဖစ္ပါေစ၊ ကိုယ္ဖတ္ေနတ့ဲအေၾကာင္းအရာနဲ႔
ကိုယ့္အႀကိဳက္ ကိုယ့္စ႐ိုက္ကို လုိက္ၿပီး ခံစားခ်က္ႏွစ္မ်ိဳးထဲက
တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္မွာပါ။ ဒါကေတာ့ "ဒီတင္ျပခ်က္ကို ႀကိဳက္တယ္၊
မႀကိဳက္ဘူး၊ ေက်နပ္တယ္၊ မေက်နပ္ဘူး၊ လက္ခံႏိုင္တယ္၊ လက္မခံႏိုင္ဘူး"
ဆိုတ့ဲ ႏွစ္မ်ိဳးထဲက တစ္မ်ိဳးပါ။ (Liking or Disliking)

ဒါကို ကိုယ္တို႔ ဘယ္လို တုံ႔ျပန္ၾကမွာလဲ။ စိတ္ခံစားခ်က္အတိုင္း ႀကိဳက္
မႀကိဳက္ေဘာင္ထဲကေန ေလာဘအစြန္း ေဒါသအစြန္းေတြနဲ႔ တုံ႔ျပန္မလား။
အေၾကာင္းအရာအခ်က္အလက္ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ Analysis လုပ္ၿပီး သတိနဲ႔
တုံ႔ျပန္မလား။ ခံစားခ်က္အတိုင္း ႀကိဳက္တာေတြ႕လို႔ ဘ၀င္ေလဟပ္တာမ်ိဳး၊
မႀကိဳက္တာေတြ႕လို႔ ေဒါသူပုန္ထတာမ်ိဳးေတြနဲ႔ တု႔ံျပန္မယ္ဆိုလို႔ကေတာ့
ဗုဒၶအလိုေတာ္က် မက်တ့ဲအျပင္ သမာသမတ္က်တ့ဲ တုံ႔ျပန္မႈမ်ိဳးလဲ ျဖစ္လာမွာ
မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္စိတ္ခံစားခ်က္ေတြနဲ႔ ကိုယ္သက္၀င္ယုံၾကည္တ့ဲ အစုအဖြဲ႕
အစြဲေတြကို ေဘးဖယ္ထားမယ္၊ အေၾကာင္းအရာအခ်က္အလက္ေတြအေပၚမွာ စနစ္တက်
ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ၿပီး တု႔ံျပန္မယ္ဆိုမွသာ ဗုဒၶအလိုေတာ္က် အစြန္းမေရာက္တ့ဲ
တုံ႔ျပန္မႈမ်ိဳး သမာသမတ္က်တ့ဲ တု႔ံျပန္မႈမ်ိဳး ျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႔
ယူဆမိပါတယ္။

အရွင္- သုမန

Nann Nyunt Oo